Laureatem V edycji konkursu "Książka Historyczna Roku" im. Oskara Haleckiego (2012) został Dieter Schenk za książkę Noc Morderców. Kaźń polskich profesorów we Lwowie i holokaust w Galicji Wschodniej.
Serdecznie gratulujemy naszemu autorowi!
Książka opisuje jedno z najbardziej tragicznych a zapomnianych wydarzeń z okresu II wojny światowej.
2 lipca 1941 r., dwa dni po wkroczeniu wojsk niemieckich do Lwowa został aresztowany wielokrotny premier RP sprzed 1939 r. a także profesor Politechniki Lwowskiej - Kazimierz Bartel. Wieczorem następnego dnia zostało aresztowanych 25 profesorów wyższych uczelni, a także kilkanaście przebywających w ich domach osób. Po krótkim przesłuchaniu nad ranem 4 lipca wszyscy zostali zamordowani. Wykonawcami tej zbrodni byli członkowie specjalnej jednostki policyjnej III Rzeszy - Einsatzkommando zur besonderen Verwendung. Do końca lipca 1941 r. dokonano kolejnych aresztowań i egzekucji. Jako ostatni, 26 lipca, zginął – Kazimierz Bartel.
Dieter Schenk nie koncentruje się na samej zbrodni, porusza szereg dodatkowych zagadnień, nakreśla tło poprzedzające tragiczne wydarzenia, jak również opisuje w szerszym kontekście politykę eksterminacyjną na zajętych terenach. Niezwykle ciekawa dla polskiego czytelnika jest część poświęcona śledztwom jakie były prowadzone po 1945 r. zarówno w Niemczech, jak i w Polsce. Dieter Schenk dotarł do źródeł w niemieckich archiwach nieznanych dotychczas polskim historykom.
Przed 1989 r. władze ukraińskie i niemieckie niechętnie wspominały o mordzie dokonanym na polskich profesorach lwowskich uczelni. Pamiętały o nich ich rodziny, przyjaciele czy dawni uczniowie. Warto nadmienić, że do dnia dzisiejszego żyje córka prof. Bartla - Cecylia Bartel (Kraków) oraz trzej synowie zamordowanych osób – Jan Longchamps de Berier (Gliwice), Stanisław Grzędzielski (Warszawa), Zbigniew Kostecki (Krefeld, Niemcy).
Dieter Schenk jest niezwykle zasłużonym historykiem, autorem książek o zbrodniach nazistowskich na terenie okupowanej Polski. Jego książka Poczta Polska w Gdańsku. Dzieje pewnego niemieckiego zabójstwa sądowego (Wydawnictwo Oscar, Gdańsk 1999) o losach polskich pocztowców z Gdańska oraz o ich procesie i mordzie we wrześniu 1939 r. przyczyniła się do przeprowadzenia przez Sąd Krajowy w Lubece rewizji wyroku oraz do rehabilitacji i uniewinnienia skazanych obrońców poczty gdańskiej. Za swoją działalność został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Zasług RP, od 2003 r. jest Honorowym Obywatelem Miasta Gdańska. W 2009 r. ukazała się w Polsce jego książka – Hans Frank. Biografia generalnego gubernatora (Wydawnictwo Znak, Kraków).
Wierzymy, i taki jest też nasz cel, że książka Dietera Schenka może stać się pretekstem aby o zbrodni sprzed 70 lat na nowo w Polsce rozmawiano, aby pomordowanym profesorom oddać należną pamięć i cześć. Wierzymy, że wydając naszą książkę w pewnym sensie spełniamy dzieło podjęte przez Panią Profesor Karolinę Lanckorońską. Była ona bowiem jedną z osób które zaangażowały się w wyjaśnienie tej zbrodni i ukaranie winnych. Podczas procesu Hansa Krügera, jednego ze zbrodniarzy odpowiedzialnych za mord, przed sądem w Münster w 1967 r. Pani Profesor Karolina Lanckorońska występowała w charakterze świadka, ale sąd niemiecki nie skazał go ostatecznie za mord na polskich profesorach we Lwowie.
Patronat medialny: